Saturday 8 March 2014

Zogam Vanleng Tualpi vai Theihuai Thu Tomkim

Tulaitak adiakdiak in gampua lam Nett tungah akibuaipihte' sung pan i Zogam ah Kumpi in hong vaihawmsak sawm ahi, Saizang khua kiang Vanleng tualpi ngah theih nading vai kamdawn zakna tuamtuam pan bek hi-in, a thu omzia diktak pen Tedim khuanu khuapate' zaksakna bangin, tomkim cing hong kisuaksak sawn hi.
Amasa in Thantlang Luttaw numei nu' in Kumpi tungah nangen aa, tua khit ciangin Falam ten zong ngen leuleu hi. Tua tawh kizui-in Haka ah vanleng tualpi ding khat vaihawmsak sawmin, Falam zongah vanleng tual 1 kumpi te in ensak pah hi. Ei Tedim pan a ngen omlo ahih manin ei aa hong ki-etsaklo/ vaihawmsak lo hi. Kumpipa U Thei Sein pen abeisa Tedim hong pai tungtang ah Town Elderte-in Saizang vanleng tual ding., Beltang lui pan (Hydro Power) bawlna ding, District ngahna ding le Tedim ah Education College neihzawhna ding cihte na ngen uh hi.
Tua ni a Kumpipa tawh kimu/holimna anei Towm Elder-te pen Dr. Sian Za Kham (Chairman),Siapi Gin Khen Thang (Vice Chairman), Pa Kam Khaw Tual, Pa Kam Lian Thang (Secretary) te tawh kimuhna le holimna nei thei uh hi. Kumpipa in Tedim khuanu khuapate a khutlet (nohset) khit ciangin, District vai pen hong ngen nawn kei un! A hang pen Falam te in hong ngen khin ahiah manin, amau tagah lua ding hi. Ahi zongin adang nong ngette uh bel ka hih theih zahin hong hanciampih ding hing ci-in, kamciam pia ci hi. Tua hi-in, hih Vanleng tuapite akipan i hamphatnate pen Tedim khuanu khuapate in a nget tangtang uh hi-in, ngetlohpi in kimawk ngah cih kamdawn khawng kiza hi. Ngetlohpi in kumpite' piak hipeuh mahlo cih thu Tedim khuanu khupate' tung pan kiza hi.
Tua zawh a sawtlo mahin, Thura Shwe Manna zong Tedim hong hawh leuleu in, a thugenna teng le Tedim khuanu khuapate tawh akimuhnate zong anuai bang teng ahi hi. Khuanu khuapa vaihawm makaipi Dr. Sian Za Kham in Zalui-Beltangmei bawlna ding vai tawh kisai President U Thei Sein tungah ka ngetna uh pen tuni dong bang mah thuzakna le ngahna lai cihte ka ngah naikei uh cih thugen hi. Tua banah Siapi Gin Khen Thang in zong Tai-9 ah Education College hong phuhsak na ding ngetna pulak hi. Pa Vungh Lian Kham (Kimkhai tapa)in India- Tedim kikal Mivom(Kalate)te lampi bawlna pen tu dong kingah theilo ahih manin Kumpi lam pan hong vaihawmsak na dingin ngetna pulak hi. A zomah Sia Thangpi (Secretary) in Vanleng tual ngahna ding leh Zogam (Tedim gam) ah Vaimim a ciin huaina le tua bang sepzawhna dingin huhna hong piak theihna dingin pulakna nei hi. 
Tua akingente sung pan tutung ciangin Tualzang khua khung a Vanleng tual bawlna ding vai hong en uh a, Saizang vanleng tualpi a en ding le a teh ding aa hong pai uh hilo hi. Tualzang khua khunga teh ding bek aa hong pai kim lai pen Chin Tung Taan gate (Lawibual) mai panin Town Elder te mahiin Saizang vanleng tual ding a hoihzawkna thu genpih uh hi. Tua bangin a gen uh ciangn Uliante lam pan AD- U Kyi Htet Maung in zong niallo in, teh pongpong leng aive ci-in akiteh kha ahihna Chintaungtan gate vaipuapi Pa Nang Cin Pau in ciantak gen cih kiza hi. Vanleng tual en/ teh dinga hong paite pen Myanmar Airways International (MAI), pan vanleng lam vaisai uliante ahi hi. Amau (Expert) te makaipipa pen Saya Moe kici hi. Kalgam sungah vanleng tualpi ahi Kengtung Airport , Myitkyina, Loikaw, le Kalay Airport cihte amau sep vive ahi hi.
 Amau (Expert) te genna-ah Saizang vanleng tualpi pen International Airport  level kingahthei dingin gen uh ci hi. Vanleng tual asauna tai 3 ciang kingah dinga, a zaina pen pi 5000 dongin kingah ding ci hi. Saizang vanleng tual a tehkhit uh ciangin AD U Kyi Maung in Tualzang khua khung en hamtang ni ci-in Saizang vanleng tual pan paisuak uh ci hi. Tualzang khua khung a pen amun atun uh ciangin teh/ ettaksa nawnlo uh a, Saizang bek mah bulphuh zaw uh hi. Vanleng tual ki-et ni-n Pa Nung Sian Tuang le Pa Kai Cin Mang (BOM)te' in a mawtaw uh Diesel galon 2 tuakbat thun phot uh ci hi. Tua banah Pu Vungh Lian Kham, Sia Thangpi, Pa Nung Sian Tuang, Pu Vela (Leilam tawh kisaizumte), Pa Kai Cin Mang te in Uliante apaipai na zui kawikawi uh hi. Sun lam ciangin dangtak lua ahih manin tuivot leh nek thei tuamtuam a bat vive mahin kila lailai ci hi.
Saizang vanleng tualpi a tehna uh hoihsa uh ahih maniin Naypidaw Vanleng lam saite kiangah Feb.28,2014 (Wednesday) ni-in zasak pah uh aa, Thursday ni-in Yangon panin Director General pa a ma vanleng mi 10 tuan theihna khat tawh Tedim- Saizang dong paito pah vingveng hi.  Tedim pan Tualzang khua khung en masa in,  a mankhit uh ciangin Saizang vanleng tual en uh a, tua khit phet ciangin Falam te a etsak suak uh hi. Tua panin Haka te a va en leuleu uh a, Hakha te apen amun aniam thei pen in en ding cih a sawm uh leh Vanleng kahtoh nading lauhuai ahih manin (pilot) pa in nehngam lo ci hi.
Falam te vanleng tual ding a tehna pen asauna kicing sa in, ahi zongin a Tual zaina lam kicing zolo ci-in gen uh hi. Saizang vanleng tualpi en leuleu a, tua khitteh Kawlpi lamah ciahsuak phot uh a, Kawlpi pan mawtaw tawh Tedim kahto kik uh hi. Tedim panin Town Elder Committe makaite akilawm thei pen ding lunggulhna tawh Pa Thang Sum (Ygn Store),. Pa Hang Lam Thang (Anthony) leh Pa Kham Lian Thang (Zotaang Store) te in a Motor uh datsi thun in hong kawm uh ahih manin Khuanu khuapa te lungdam mahmah uh hi. DG pa pen Tedim khua lutna-ah kidawn aa tua mun ah Dr. Sian Za Kham,Pa Kam Khaw Tual, Sia Thangpi, Pa Ngin Thang, Pa Gin Lian Kap, Pa KamZa Khai, Pa Langh Khan Mung(Leilum), Pa Sangthanvel, Pa Go Suan Khaite in vaidawn hi.
Tua munah mawtaw hawl  Pa Nung Sian Tuang, Pa Mungtawn, Pa Do Thawng te zong kihelthei uh hi. Thaman ngenlo a tuivot hong piaksak Lia Cingkang (Pa Zam Pau) Pa Neng Thawn Kham tanute in a mawkna ih hong piaksak uh hi. Tedi khualutna ah akiho khit ciangin Pa Nung Sian Tuang motor masa in, a zomah DG pa mawtaw in zui-in a nungah khua nu khuapa ten zui ngeingai uh hi. Hih bangin khua nawl a kidawnna pen MAI zumpi , Yangon pan in Enginering khat in Sia Thangpi tungah Phone a setna tungtawn in akidawn ahi hi.
Saizang ah Saizang Hausa pa makaihna tawh Uliante Zozu khum, sakeu le Thawhbat te tawh limtak in vaidawnna nei uh a, Tedim pan Town Elderte puak Tuivot (Cold Drink) tuamtuam kihawm hi. DG pain mualdawn ah kahto in enpah a, a tehkhit uh ciangin Congrate khuam letmat 6 sik tawh kibawl ciamtehna ding Khuam bawlpah dingin vaikhak ci hi. Tua ni nitak an zong Shwe Naga ansai ah a bat mahin nekhawm uh hi. Tua laiah Sya Moe tungah thu tampi holimpihna zong neithei kik uh hi. A zingsang ciangin Saya Moe te in Saizang vanleng tualpi va teh uh a, vanleng taina ding tai 3 tang kingah ding a, a zaina pi 1000 tang kingah ding ci hi. Ama genna ah Mingaladon Airport pen pi tul 8 bek pha ci hi. Khamtung gam ah hih sangin a hoihzaw mun omlo ding hi ci-in gen hi. A sawtlo in ah Pidawngsuh Vuanyi pa in hong en ding ahih manin vanleng tual sauna zong a hihtheih le no le no in na hanciam un la, pi 10 zai in settawh na zik pah le uh cin Vaunyi pan vanleng tawh a et ciangin telsiam tuam mahmah ding hi ci-in gen hi. Tua hi in, hih Vanleng tual vai ahi a, Beltang mei vai, le Education College te ahi zongin ngetna laite zanhak liangin akibawlna thu Zomibup in theih ding kisam ahihna makaite in gen uh hi.
Ahi zongin a ngen vetloh ten vanlai zang pan hong kia ziau a sak leh zong mawhsak huai tuan sam loin gen uh hi. Hih vanleng tualpen a hoihna 100 ah 80% kimuthei suak a, akingah pah lian ding cih gencian sinsenna zong om tuanlo ci hi. Tua ahih manin Pyidawngsuh Vuanyi pa  a en dingin hong pai kik hun ciangin, ih lungkimsak zawh nading leh Ih Topa huhna ih ngah theihna dingin a naia gamla a om Zomi khempeuh in Topa tungah nakpi thungen khawm ding kisam hi. Khanglluite in, " Sa man nailo in, tulsui " a cih bangin  Vanleng kuan kiciantak zong kingah nailopi-in, Airport min ding peuh tawh buai pawlkhat ih om zawzen a, tua sangin ih ngah taktak theih na ding buaihuai zaw lai ahihna i pulak nuam hi.
By: Sia Thangpi & Nung Sian Tuang (Tawmvei Yangon)

No comments:

Post a Comment