ခ်င္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ပူးေဟာက္ခင္ခမ္း ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း (၁)

မန္ကိန္း ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းသည္
ခ်င္းျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္၏ အခန္းက႑၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား၊ သံုးႏွစ္အတြင္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့မႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ပူးေဟာက္ခင္ခမ္း – Pu Hau Khen Kham ႏွင့္ ၄င္း၏ ေနအိမ္တြင္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ျဖစ္ခဲ့သည္မ်ားကို ျပန္လည္ေဖာ္ျပ ေပးလိုက္ပါသည္။
ေမး-ခ်င္းျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္၏ အခန္းက႑ႏွင့္ တာဝန္ယူမႈေတြကို သိခ်င္ပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ရဲ႕အေျခခံဥပေဒထဲမွာ အာဏာသံုးရပ္ျဖစ္တဲ့ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ တရားစီရင္ေရးအာဏာ စတဲ့ အာဏာသံုးရပ္ကို ပိုင္းျခားအုပ္ခ်ဳပ္ရမယ္လို႔ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ တရားစီရင္ေရးအာဏာ၊ တို႔ကို အခ်င္းခ်င္းအျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းရမယ္။ Check and Balance လုပ္ရမယ္။ ျပည္သူလူထု အက်ဳိး အမွန္တကယ္ သယ္ပိုးထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းရမယ္။
လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပဳရတယ္။ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ေခတ္ႏွင့္ညီေအာင္ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ျခင္း ဖ်က္သိမ္းျခင္း အသစ္ျပဳစုျခင္းမ်ား ဒါေတြကို အဓိကလုပ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဥပေဒျပဳေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေနာင္မွာ ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာကေတာ့ ႀကိဳတင္ေျပာလို႔မရဘူး။ အေျခအေနအရ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ဥပေဒေပၚလာမွ အဲဒါကို လုပ္ရမယ့္သေဘာျဖစ္ပါတယ္(ရယ္လ်က္)။
ေမး-ခ်င္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္၏ ၃ ႏွစ္အတြင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈေတြကို သိခ်င္ပါတယ္ ။
အခုလက္႐ွိမွာကေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္တာ ျပဳျပင္တာမ်ဳိးမ႐ွိပါဘူး။ ခ်င္းျပည္နယ္အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒကေတာ့ ၁၅ ခု အစိုးရအဖြဲ႔က တင္လာခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႔ဆိုတာက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔ေပါ့ေနာ္။ ၁၅ ခုထဲက ၁၄ ခုကို က်ေနာ္တို႔က အတည္ျပဳထားပါတယ္။ ၁ ခုကိုေတာ့ ဆိုင္းငံ့ထားပါတယ္။ ဆိုင္းငံ့တယ္ဆိုတာက ဘာလဲဆိုေတာ့ ေရခ်ဳိးငါးလုပ္ငန္းဆိုၿပီးေတာ့ တင္လာပါတယ္။ ဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ေက်းလက္ေတာ႐ြာမွာ ငါးမွ်ားလို႔္ ဒဏ္ခတ္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုလာမလဲဆိုတာမ်ဳိး ။ ငါးမွ်ားလို႔မရေအာင္လုပ္တယ္ဆိုရင္ ဒီလႊတ္ေတာ္က ဘာလႊတ္ေတာ္လဲ ဆိုတာျဖစ္မွာစုိးလို႔ ၊ ဒီအစိုးရက ဘာအစိုးရလဲ ဆိုတာျဖစ္မွာစုိးလို႔(ရယ္လ်က္)။ ျပည္သူလူထုကလည္း နားလည္သင့္ပါတယ္၊ ရပ္မိရပ္ဖေတြကလည္း နားလည္သင့္ပါတယ္။ ခ်င္းေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံနဲ႔ မဆန္႔က်င္ဘဲနဲ႔ ဥပေဒ လုပ္တာေကာင္းမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဆိုင္းငံ့ထားပါတယ္။ အဲဒါကို ငါးဦးစီးဌာနက ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ အခ်က္အလက္ေတြ ႐ွာေဖြပါလိမ့္မယ္။ မၾကခင္က်င္းပေတာ့မယ္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ က်ေနာ္တို႔ ျပန္လည္ သံုးသပ္ၿပီး အတည္ျပဳဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒ ၁၄ ခုအတည္ျပဳၿပီး ၁ ခုကို ဆိုင္းငံ့ထားပါတယ္။
အစိုးရအဖြဲ႔က တင္လာေသာ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာေရးႏွစ္ ေဒသႏၱရ စီမံကိန္း ဒါကို က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္ အတည္ျပဳၾကပါတယ္။ဒါကလည္းပဲ လုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္းမွာ ဌာနဆိုင္ရာအားလံုး သာမန္္ရေငြ သာမန္အသံုးစရိတ္ ေငြလံုးေငြရင္း ျပည္ေထာင္စု ဘ႑ာေရးေကာ္မ႐ွင္က ခ်င္းျပည္နယ္အတြက္ ခြဲေဝေပးထားတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေတြကိုလည္း ဘယ္လိုသံုးစြဲရသလဲဆိုတာကိုလည္းပဲ ဒီအစိုးရအဖြဲ႔က တင္လာၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကေနၿပီးေတာ့့ ေဆြးေႏြး ညိွႏိႈင္း အတည္ျပဳပါတယ္။ ဒါေတြလုပ္ပါတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီၾကားထဲမွာက ဘာေတြလုပ္သလဲဆိုေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ ဆႏၵေတြကိုလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေဆာင္႐ြက္ၾကပါတယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္မွာက ျမန္မာျပည္တစ္ခုလံုးမွာ ျပည္နယ္တိုင္းအားလံုးမွာ ပင္စင္ဦးစီးဌာန႐ွိတယ္၊ ႐ွမ္းျပည္နယ္ဆိုရင္ ၃ ခု႐ွိတယ္၊ ပဲခူးမွာလည္း႐ွိတယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ တစ္ခုမွ မ႐ွိဘူး။ ပင္စင္ဦးစီးဌာနမ႐ွိဘူး။ အဲဒါမ်ဳိးလည္းပဲ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အဆိုတင္သြင္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အဲဒါေဆြးေႏြးသင့္သလား မေဆြးေႏြးသင့္ဘူးလား ဆိုတဲ့ဟာ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌက ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးဖို႔မသင့္ဘူးဆိုရင္လည္းပဲ ငါတုိ႔ေဆြးေႏြးဖို႔အေၾကာင္းမ႐ွိဘူး။ ငါ ဥကၠဌတစ္ဦးတည္းကပဲ ဒါေကာင္းပါတယ္ လုပ္လို႔မရဘူး။ အမ်ားစုဆႏၵအရ ဆံုးျဖတ္အတည္ျပဳရပါတယ္။ အဆိုကို အတည္ျပဳၿပီဆိုရင္ အစိုးရအဖြဲ႔အေနနဲ႔ လိုအပ္သလို ျပည္ေထာင္စုအစုိးရအဖြဲ႔ကို စာတင္ၿပီးေတာ့ လုပ္ပါဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒါမ်ဳိးလုပ္ရပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ကာလအတြင္းမွာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဥပေဒ ၁၄ ခု အတည္ျပဳၿပီးၿပီ။ ၁ ခုကိုေတာ့ ဆိုင္းငံ့ထားတယ္။ ေဒသႏၱရစီမံကိန္း ၄ ခု ကိုလည္း အတည္ျပဳၿပီးၿပီ။ ဘတ္ဂ်က္ကေတာ့ ဘ႑ာႏွစ္အလိုက္ ျဖည့္စြက္ ဘတ္ဂ်က္႐ွိပါတယ္။ ဒါလည္းပဲ သူ႔အခ်ိန္နဲ႔ သူ႔အခါနဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ အတည္ျပဳတာ႐ွိပါတယ္။
ေမး-၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ ေမးခြန္းေပါင္း ၂၅၉ ခုေမးၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးကလည္း ေျဖၾကားပါတယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဆို ၂၃ ခု႐ွိပါတယ္။ အဆိုေတြထဲမွာ မျဖစ္သင့္တာေတြလည္း႐ွိပါတယ္၊ အဲဒါေတြကို ပယ္ခ်လိုက္ပါတယ္၊ တစ္ခ်ဳိ႕ကို လိုအပ္သလို ဆက္လက္ၿပီးေဆာင္႐ြက္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ကို ဆိုင္ငံ့ထားပါတယ္။ အဲဒါမ်ဳိး႐ွိပါတယ္ (ရယ္လ်က္)။
အမွန္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက နယ္ဆင္းရမယ္။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဆႏၵကို ဒီအစိုးရအဖြဲ႔ကို တင္ျပရမယ္။ အစိုးရအဖြဲ႔ကလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ တင္ျပတာကို အထူး က႐ုျပဳၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး-ခ်င္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလိုက္တဲ့ ဥပေဒေတြကအတြက္ နည္းဥေပဒေတြက လက္႐ွိအေျခအေနမွာ ဘယ္လို႐ွိလဲ ။
နည္းဥပေဒေတြက သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာက လုပ္ပါမယ္။ ဥပေဒကို က်ေနာ္တို႔က လုပ္ထားၿပီးၿပီ။ ဥပမာ ပုဂၢလိက ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား စနစ္တက်ေျပးဆြဲေရးဥပေဒ အတည္ျပဳတယ္ဆိုရင္ နည္းဥပေဒ ကို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးက လုပ္ပါမယ္။
ေမး-နည္းဥပေဒက အတည္ျပဳၿပီးတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ေ႐ွ႕ေနာက္မညီတာမ်ဳိးျဖစ္ႏိုင္လား။
ျဖစ္ႏိုိင္တယ္ေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတို႔က လုပ္ၿပီဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ကိုလည္းပဲ ျပန္တင္ျပရမွာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လက္႐ွိကေတာ့ ျပန္တင္ျပတာမ်ဳိး ဘာမွမ႐ွိေသးပါဘူး။
ေမး-လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့ ဥပေဒေတြရဲ႕ အသက္ဝင္မႈက ဘယ္လို႐ွိမလဲ ။
အခုဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒ ၁၄ ခုေလာက္အတည္ျပဳၿပီးတဲ့ဟာကို နည္းဥပေဒမထြက္တဲ့အခါ အသက္မ႐ွင္မဝင္တဲ့ သေဘာပဲ။ အဲဒါအစိုးရအဖြဲ႔အားနည္းတာ။ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အားနည္းခ်က္မဟုတ္ဘူး။ သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕အားနည္းခ်က္ပါပဲ။ သူတို႔က လုပ္ရမွာ။
အမွန္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္က အရာရာကို သိဖို႔ပဲေနာ္။ ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္က ဌာနနဲ႔ဆက္သြယ္မႈ ဘာမွမ႐ွိဘူး။ ေက်ာင္းက ဘာလုပ္သလဲဆိုတာ လႊတ္ေတာ္ကမသိဘူး။ အစိုးရအဖြဲ႔က ဘာလုပ္ေနသလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္က မသိဘူး။ အဲဒါကလည္းပဲ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အားနည္းခ်က္မဟုတ္ဘူး။ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕အားနည္းခ်က္မဟုတ္ဘူး။ အေျခခံဥပေဒမွာက ပိုင္းျခားရမယ္ဆိုတဲ့အတြက္ ပိုင္းျခားထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ေမး-ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအေပၚမွာ Check and Balance လုပ္ႏိုင္မႈက ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ႐ွိမလဲ။
အဲဒါကလည္းပဲ ဒီေလာက္႐ွိပါတယ္ဆိုတာေတာ့ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ အခုထိေတာ့ အေျခအေနေကာင္းပါတယ္လို႔ ဆိုရပါမယ္။
သူတို႔က အေျခခံဥပေဒထဲမွာ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ ဆံုးျဖတ္ေသာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားကိုလည္း လႊတ္ေတာ္သို႔ ျပန္လည္အစီအရင္ခံရမည္။ ၃ ႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ သူတို႔အစီအရင္ခံစာေရးတာက ၂၀၁၁ ဧၿပီလ ၁ရက္ေန႔ကေနၿပီးေတာ့ ၂၀၁၂ မတ္လအထိ၊ ၂၀၁၂ ဧၿပီလကေနၿပီးေတာ့ ၂၀၁၂ ႏိုဝင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔အထိ ဒီကာလအတြင္းမွာ အစီအရင္ခံစာေတာ့ ေရးၾကပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုတင္ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းေတာ့ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာၿပီ အစီအရင္ခံစာတင္တာ မ႐ွိဘူး။
ေမး-ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ က်င္းပတဲ့အႀကိမ္အေရအတြက္နည္းတယ္လို႔ ေျပာဆိုၾကတဲ့အေပၚမွာ ဘယ္လိုျမင္မိလဲ။
အေျခခံဥပေဒထဲမွာက လႊတ္ေတာ္တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုအၾကား က်င္းပတဲ့ရက္က ၁၂လ မေက်ာ္ရဘူးလို႔ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႔မွာက ဒီလိုမဟုတ္ဘူး။ ၃ ႏွစ္တာကာအတြင္းမွာ ပံုမွန္အစည္းအေဝး ၈ ႀကိမ္လုပ္ရတယ္။ မလုပ္ရင္ မျဖစ္တဲ့ဟာ႐ွိတယ္။ အထူးအစည္းအေဝး ၂ ႀကိမ္ ပံုမွန္အစည္းအေဝး ၈ ႀကိမ္၊ အေရးေပၚအစည္းအေဝး ၃ႀကိမ္၊ စုစုေပါင္း ၁၄ ႀကိမ္လုပ္ရတယ္။ ဥပေဒထဲမွာ ၁၂ လမကြာရဘူးဆိုေတာကေတာ့ တစ္ႏွစ္မွာ တစ္ႀကိမ္မဟုတ္ဘူး လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလိုေခၚရတယ္။ သို႔ေသာ္တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုက ၁၂ လေက်ာ္ၿပီးေတာ့ မကြာရဘူး လို႔ေျပာထားတယ္။
ေမး-ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ၃ ႏွစ္တာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈေတြကို ဆရာ့အေနနဲ႔ အားရေက်နပ္မႈ႐ွိပါသလား။
႐ွိပါတယ္။ အားရတယ္ က်ေနာ္။ က်ေနာ္လြတ္ေတာ္အေတြ႔အႀကံဳဆင္းေတာ့ ေတြ႔ရတာက လႊတ္ေတာ္က အာဏာပိုင္မဟုတ္ပါဘူး။ လုပ္ပိုင္ခြင့္႐ွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္မဟုတ္ဘူး ။ သူ႔လုပ္ပိုင္ခြင့္က ဥပေဒလုပ္ဖို႔ပါပဲလို႔ အေျခခံဥပေဒက ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ေက်ာင္းတိုးျမွင့္ဖို႔က လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ဘာမွမဆိုင္တဲ့သေဘာပဲ၊ ေက်ာင္းအေဆာက္အဦးေဆာက္လုပ္ဖို႔ ပိုက္ဆံသံုးစြဲဖို႔ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ မဆိုင္သလိုပဲ။ သို႔ေသာ္ အစိုးရအဖြဲ႔ေခၚတဲ့သူက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔က တင္လာတယ္ဆိုရင္ နည္းတယ္မ်ာတယ္ဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဟိုေနရာေပးသင့္တယ္ ဘာေပးသင့္တယ္ ဆိုတာကို ေျပာလို႔ရတယ္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔တင္သမွ်ေတြကို အေသးစိတ္ေလ့လာဖို႔က မလြယ္ေတာ့ဘူး။ ဘတ္ဂ်က္ကိစၥမွာ ဘ႑ာေရးေကာ္မ႐ွင္က အတည္ျပဳေပးပို႔တဲ့ဟာကို ဒီမွာ ျပန္ျပင္ဆင္ၿပီးလုပ္ဖို႔က မလြယ္ေတာ့ဘူး။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ လႊတ္ေတာ္ေပၚလာတဲ့အတြက္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္က်င့္သံုးတယ္လို႔ အျမင္႐ွိတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဆုိတာက လူထုကေ႐ြးတဲ့ကိုယ္စားလွယ္ေတြေလ၊ လူထုကေ႐ြးတဲ့ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါတဲ့ လႊတ္ေတာ္႐ွိတဲ့အတြက္ လူထုကလည္းပဲ ေမွ်ွာ္လင့္ထားသလို ဒီမိုကေရစီအစိုးရေတြလို႔ အေခၚခံရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနစ္ျဖစ္လို႔ အရင္က စစ္သားေတြအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အခ်ိန္ကထက္စာရင္ သိပ္အားရစရာေကာင္းတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကလည္း က်ေနာ္ဘာမွမတတ္ႏိုင္ေသာ္လည္းပဲ ဘာမွလုပ္ပိုင္ခြင့္မ႐ွိေသာ္လည္းပဲ က်ေနာ္လညး္ အနည္းငယ္ ေျပာလို႔ရတာပါပဲ ။ အဲဒါေၾကာင့္ အားရစရာေကာင္းတယ္။ အဲဒီစနစ္ေလးကိုထိန္းရမယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကို ဆက္သြားရမွ ျမန္မာျပည္တိုးတက္မယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္လည္းတိုးတက္မယ္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္